CirCOWlair

Het doel van CirCOWlair:

Het doel van de pilot is om melkveehouders inzicht te geven in de balans en kwaliteit van bodem, gewas, koe, mest en melk. Daarbij biedt CirCOWlair handelingsperspectieven: concrete aanbevelingen op basis van realtime data en waarnemingen op het erf. Dit versterkt de positie van de boer als regisseur van zijn bedrijf én draagt bij aan beleidsdoelen zoals een extensievere landbouw, betere bodemkwaliteit en vermindering van emissies. Daarnaast wordt toegewerkt naar een dashboard dat vooral vooruitblikt en ondersteuning biedt in de dagelijkse besluitvorming. 

Melkveehouders staan voor grote maatschappelijke opgaven op het gebied van onder meer klimaat, biodiversiteit, bodemgezondheid en kringlooplandbouw. Om effectief te kunnen sturen op deze uitdagingen, is inzicht nodig in de samenhang tussen diergezondheid, bodemkwaliteit en gewasopbrengst – de drie pijlers van een duurzaam melkveebedrijf. Hoewel er veel data beschikbaar zijn, is deze vaak versnipperd over systemen, waardoor het lastig is om er praktisch mee te werken. 

Een gemotiveerde groep veehouders wil tot meer samenhangende inzichten te komen en deze omzetten in concreet handelingsperspectief dat aansluit bij de bedrijfsvoering van de boer. Doordat ze beter kunnen sturen op hun eigen bedrijfskringloop, kunnen ze ook beter sturen op de maatschappelijke doelstellingen en gebiedsopgaven.

Om boeren hierin te ondersteunen, is dus CirCOWlair ontwikkeld: een digitaal dashboard dat op basis van zowel data en waarnemingen van nu als uit het verleden conclusies en aanbevelingen geeft. CirCOWlair helpt melkveehouders om meer grip te krijgen op de bedrijfskringloop en om, beter samen te werken en te sparren met loonwerkers en adviseurs. Daarnaast ondersteunt het veehouders om op een duurzame wijze te voldoen aan maatschappelijke en beleidsmatige doelstellingen – zónder dure investeringen te hoeven doen.

Verloop van het project

Stap 1:

In het afgeronde pilot project is er samen met een software ontwikkelaar en de deelnemers een eerste alpha versie voor CirCOWlair ontwikkeld.

Stap 2:

In fase A zal er worden gefocust op de eerste 3 onderdelen uit de kringloop: gewas/voeding, koe(gezondheid) en bodem, om de melkveehouder inzicht te geven in de kwaliteit/balans en mogelijke handelingen/managementkeuzes.

Stap 3:

De deelnemers leren werken met CirCOWlair o.a. met de bodemconditiescore app; een kuddebeoordeling m.b.v. koekenmerken en rantsoenberekeningsprogramma.

Stap 4:

Fase B: het toetsen bij deelnemers en experts van alle verworven gegevens en data. . Door CirCOWlair te gebruiken, lerend evalueren met de groep melkveehouders. Delen van info in een onlinecafé.

Stap 5:

In deze fase zullen er ook 5-10 nieuwe melkveehouders aansluiten om CirCOWlair te testen. Deze veehouders sluiten aan om te onderzoeken of CirCOWlair breder uitgerold kan worden onder melkveehouders.

Deelnemers aan dit project:

Melkveebedrijven De Melkbrouwerij, Woudstra’s Pleats en Bloemenweidemelk zijn zeer divers en werken al jaren aan een robuust melkveebedrijf, ieder op zijn of haar eigen manier.

Judith Reimer

Judith Reimer woont samen met haar partner en ouders Jan & Annelies op een melkveebedrijf in De Lutte. Hier houdt de familie circa 120 melkkoeien en wordt het werk rondgezet door Jan, Annelies en Judith Reimer en haar partner, waarbij Judith Reimer nog een aantal dagen buitenshuis werkt. Vanaf 2013 pachtten ze in Fleringen een tweede bedrijf erbij. Hier houden Joost Reimer (de broer van Judith) en zijn partner 85 koeien, waarvan zeventig Jersey-koeien. Joost Reimer is fulltime in het bedrijf.

Lees meer →

Woudstra’s Pleats

Regeneratief boeren in Friesland – Jan en Johanneke Woudstra Jan en Johanneke Woudstra runnen in Menaldum (Menaam), vlak bij Leeuwarden, een biologisch melkveebedrijf met een regeneratieve aanpak met de naam Woudstras Pleats. Hun focus ligt op een gezonde bodem, sterke kringlopen en een goede balans tussen ecologie en economie. Van hun MRIJ-koeien verkopen ze ambachtelijk verwerkt kwaliteitsvlees via slager Menno Hoekstra. De melk wordt gebruikt voor rauwmelkse kazen van Henk ‘de Erfkazer’ en voor ijs en lekkernijen van De IJstuin uit Dronrijp. Producten zijn op afspraak verkrijgbaar aan huis en via voedselcoöperaties zoals ‘Better foar Letter’ en ‘Van Boer naar Buur’. Met veel ervaring in voederhagen organiseren Jan en Johanneke jaarlijks ontwerpsessies voor veehouders, in samenwerking met Stichting Heg en Landschap. Ook delen ze hun kennis tijdens excursies en bijeenkomsten. In november 2024 vond op hun erf het Kampioenschap Heggenvlechten plaats, waarbij hun heg veekerend werd gemaakt—een inspirerende dag vol vakmanschap en verbinding met het landschap. https://woudstraspleats.nl/

Lees meer →

Bloemenweide Boerderij

Ramona Schalkwijk van de Bloemenweide Boerderij in Montfoort boert regeneratief. Dat houdt in dat ze samenwerken met de natuur, de dieren en de mensen in de omgeving om de bodem te herstellen, de biodiversiteit te vergroten en daarmee de impact positief te maken. Door kruidenrijke graslanden, minder vee per hectare en een gevarieerde aanplant van voederhagen, bloemen en bomen slaan ze CO₂ op, verbeteren ze de bodem en zorgen ze voor gezondere producten – zonder gebruik te maken van pesticiden of kunstmest. https://bloemenweideboerderij.nl/

Lees meer →

Wat VKON doet tijdens dit project

In de eerste pilotfase heeft VKON samen met een softwareontwikkelaar een alpha-versie van CirCOWlair ontwikkeld. Boeren en experts René Jochems – specialist bodem en gewas (Groeibalans B.V.), Bernard Simons – boerengezondheidscoach (koekenmerken) en Karel Kennes – loonwerker en praktijkadviseur (Loonbedrijf De Schalm) dachten mee over benodigde functionaliteiten. 

Bodem: In de app wordt de bodemconditiescore handmatig vastgelegd. 

Koegezondheid: 21 visueel herkenbare koekenmerken worden gebruikt om tekorten of overschotten van mineralen en spoorelementen in het rantsoen te signaleren. 

Gewas/voer: Boeren leren zelf rantsoenen te analyseren en bij te sturen.
Daarnaast worden boeren via workshops begeleid bij het gebruik van CirCOWlair en het interpreteren van data. Een loonwerker sluit aan als praktijkpartner om de toepasbaarheid te versterken. 

Resultaten van het project

De vervolgfase van het project loopt in meerdere stappen: 

Fase A (Definitie & onderbouwing): Inhoudelijke uitwerking van parameters en bijbehorende handelingsopties voor bodem, koe en gewas. 

Fase B (Toepassing & training): Boeren leren werken met CirCOWlair en de gekoppelde tools, met ondersteuning via bijeenkomsten en workshops. 

De pilot wordt ondersteund door de Twente Board en uitgevoerd in nauwe samenwerking met boeren uit de regio. 

Heb je zelf een idee voor een project?

Of wil je meer weten over dit project? Neem dan
vrijblijvend contact met ons op, we helpen je graag!

Deelnemers

Meld je aan voor de VKON nieuwsbrief

Zo blijf je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen, nieuwe evenementen en het belangrijkste nieuws. Bij aanmelding ontvang je maandelijks een nieuwsbrief.