Fieldlab ‘Vanuit het dier bekeken’

Het doel van het Fieldlab ‘Vanuit het dier bekeken’:
Het samenwerkingsverband Veehouderij | Kennis Onderzoek Netwerken (VKON), Aeres Hogeschool, de Melkbrouwerij, Nieske’s erf, Dekker AgrOn en Buitenpraktijk Oost is de initiator van het Fieldlab ‘Vanuit het dier bekeken’. Dit fieldlab focust zich op de ontwikkeling van een dierwaardige melkvee- en varkenshouderij binnen de kaders van water-, lucht- en bodemkwaliteit. Hierbij wordt gewerkt vanuit de twee verschillende pijlers te weten extensiveren en innoveren. De samenwerking tussen verschillende partijen waaronder boeren, de keten, onderwijs, onderzoek en overheid staat hierbij centraal, met als doel om een duurzaam vooruitstrevend en financieel haalbaar fieldlab te ontwerpen waar veehouders terecht kunnen voor het inbedden van dierwaardige veehouderij op het eigen erf.
De komende twee jaar wordt het fieldlab ontworpen. Door meerdere bijeenkomsten en werksessies wordt er gezorgd voor draagvlak van het fieldlab binnen de sector. Half april is er gestart met een succesvolle eerste ontwerpbijeenkomst waarbij zowel praktijk, beleid, onderwijs als onderzoek input hebben gegeven. Gezamenlijk worden de uitdagingen die er liggen aangepakt.
Dierwaardige veehouderij kan worden gezien als “Veehouderij waarin het welzijn en de gezondheid van dieren het uitgangspunt zijn” (convenant dierwaardige veehouderij, 2023). De Raad voor Dieren Aangelegenheden (RDA) heeft zes leidende principes opgesteld als speelveld voor de ontwikkeling naar een dierwaardige veehouderij. Principes die aan bod komen zijn goede voeding, een gezonde, schone omgeving, waar dieren in goede gezondheid, de mogelijkheid hebben om natuurlijke gedrag te vertonen.
Ook gaat het erover dat dieren een positieve emotionele staat ervaren en dat er ruimte is voor de intrinsieke waarde van het dier. Dit laatste betekent dat er respect is voor de eigenwaarde van een dier als wezen dat pijn en plezier kan ervaren. Om de implementatie hiervan praktisch haalbaar te maken moet er per diersoort worden gezocht naar een balans tussen de verschillende principes. Zo ontstaat een dierwaardig bestaan voor al het vee in Nederland.

Verloop van het project
Deelnemers aan dit project:
Melkveebedrijven De Melkbrouwerij, Woudstra’s Pleats en Bloemenweidemelk zijn zeer divers en werken al jaren aan een robuust melkveebedrijf, ieder op zijn of haar eigen manier.
Judith Reimer
Judith Reimer woont samen met haar partner en ouders Jan & Annelies op een melkveebedrijf in De Lutte. Hier houdt de familie circa 120 melkkoeien en wordt het werk rondgezet door Jan, Annelies en Judith Reimer en haar partner, waarbij Judith Reimer nog een aantal dagen buitenshuis werkt. Vanaf 2013 pachtten ze in Fleringen een tweede bedrijf erbij. Hier houden Joost Reimer (de broer van Judith) en zijn partner 85 koeien, waarvan zeventig Jersey-koeien. Joost Reimer is fulltime in het bedrijf.
Lees meer →Woudstra’s Pleats
Regeneratief boeren in Friesland – Jan en Johanneke Woudstra Jan en Johanneke Woudstra runnen in Menaldum (Menaam), vlak bij Leeuwarden, een biologisch melkveebedrijf met een regeneratieve aanpak met de naam Woudstras Pleats. Hun focus ligt op een gezonde bodem, sterke kringlopen en een goede balans tussen ecologie en economie. Van hun MRIJ-koeien verkopen ze ambachtelijk verwerkt kwaliteitsvlees via slager Menno Hoekstra. De melk wordt gebruikt voor rauwmelkse kazen van Henk ‘de Erfkazer’ en voor ijs en lekkernijen van De IJstuin uit Dronrijp. Producten zijn op afspraak verkrijgbaar aan huis en via voedselcoöperaties zoals ‘Better foar Letter’ en ‘Van Boer naar Buur’. Met veel ervaring in voederhagen organiseren Jan en Johanneke jaarlijks ontwerpsessies voor veehouders, in samenwerking met Stichting Heg en Landschap. Ook delen ze hun kennis tijdens excursies en bijeenkomsten. In november 2024 vond op hun erf het Kampioenschap Heggenvlechten plaats, waarbij hun heg veekerend werd gemaakt—een inspirerende dag vol vakmanschap en verbinding met het landschap. https://woudstraspleats.nl/
Lees meer →Bloemenweide Boerderij
Ramona Schalkwijk van de Bloemenweide Boerderij in Montfoort boert regeneratief. Dat houdt in dat ze samenwerken met de natuur, de dieren en de mensen in de omgeving om de bodem te herstellen, de biodiversiteit te vergroten en daarmee de impact positief te maken. Door kruidenrijke graslanden, minder vee per hectare en een gevarieerde aanplant van voederhagen, bloemen en bomen slaan ze CO₂ op, verbeteren ze de bodem en zorgen ze voor gezondere producten – zonder gebruik te maken van pesticiden of kunstmest. https://bloemenweideboerderij.nl/
Lees meer →
Nieuwe regelgeving op dierwelzijn
Op dit moment wordt dierenwelzijn nog veelal gemeten via zogenoemde omgevingsgerichte metingen. Het gaat dan over bijvoorbeeld beschikbare ruimte, functionele gebieden voor specifieke gedragingen en hygiëne in de stal. Wanneer men spreekt van dierwaardige veehouderij worden de metingen diergericht. Dit betreft gedrag, activiteit, lichamelijke conditie en (mentale) gezondheid.
Wat nieuwe regelgeving over dierwaardige veehouderij gaat betekenen voor de dagelijkse werkzaamheden van de veehouder is nog deels onduidelijk. Voor veehouders kan het lastig zijn om te bepalen welke stappen zij moeten gaan zetten om te zorgen voor een toekomstbestendig bedrijf. Het fieldlab is er om hier vorm en richting aan te geven. En zo de veehouder te ondersteunen door vragen te beantwoorden en met het beantwoorden van vragen.
Resultaten van het project
Startdatum: 1 april 2025
Einddatum: 1 april 2027
De komende twee jaar wordt het fieldlab ontworpen. Door meerdere bijeenkomsten en werksessies wordt er gezorgd voor draagvlak van het fieldlab binnen de sector. Half april is er gestart met een succesvolle eerste ontwerpbijeenkomst waarbij zowel praktijk, beleid, onderwijs als onderzoek input hebben gegeven. Gezamenlijk worden de uitdagingen die er liggen aangepakt.
Heb je zelf een idee voor een project?
Of wil je meer weten over dit project? Neem dan
vrijblijvend contact met ons op, we helpen je graag!
Deelnemers
Actueel
Meld je aan voor de VKON nieuwsbrief
Zo blijf je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen, nieuwe evenementen en het belangrijkste nieuws. Bij aanmelding ontvang je maandelijks een nieuwsbrief.